Το νερό στη διατροφή μας

Όσον αφορά στον ανθρώπινο οργανισμό, το νερό βοηθά στην μεταφορά, τη διάλυση και την απορρόφηση όλων των θρεπτικών συστατικών που λαμβάνουμε. Επίσης συμβάλλει στην απέκκριση των κοπράνων ενώ παίζει σημαντικό ρόλο στην καλή λειτουργία των ιστών, των κυττάρων και του αίματος στο σώμα μας. Ειδικότερα:
1.Το νερό λειτουργεί σαν «λιπαντικό» για την σωστή  λειτουργία
των αρθρώσεων μας.
2. Ενυδατώνει τους ιστούς του σώματος μας.
3. Διαλύει όλα τα θρεπτικά συστατικά και αποβάλει τις τοξίνες από τον οργανισμό μας.
4. Μεταφέρει όλα τα θρεπτικά συστατικά και το οξυγόνο στο αίμα μας.
5. Αποτελεί το βασικό συστατικό του σάλιου.
6. Ρυθμίζει την θερμοκρασία του σώματος.
7. Βοηθά την πρόληψη της δυσκοιλιότητας, βοηθώντας την μεταφορά και απέκκριση των κοπράνων από το γαστρεντερικό σύστημα.
8. Ρυθμίζει τον βασικό μεταβολισμό.
9. Βοηθά στο να απαλλαγούμε από το υπερβάλλον νάτριο, μειώνοντας τις πιθανότητες για κατακράτηση υγρών.
10. Συμβάλλει στην πρόληψη ασθενειών, όπως του καρκίνου και στην πρόληψη εμφάνισης νεφροπαθειών (American Dietetic Association, 2009).
Ειδικότερα, καταναλώνοντας 8 ποτήρια νερό την ημέρα μειώνεται η πιθανότητα για εμφάνιση καρκίνου του παχέος εντέρου κατά 45%, καρκίνου της ουροδόχου κύστεως κατά 50% ενώ μπορεί να μειώσει σημαντικά και την εμφάνιση καρκίνου του μαστού (American Dietetic Association, 2009).

Πόσο νερό πρέπει να πίνουμε;
Το σώμα μας χάνει 2-3 λίτρα νερού ημερησίως μέσω της αναπνοής, των ούρων, των κοπράνων και του δέρματος. Για τον λόγο αυτόν θεωρείται απαραίτητο να αναπληρώνουμε τα υγρά που χάνουμε πίνοντας είτε νερό (6-8 ποτήρια νερό την ημέρα ή 30ml ανά κιλό βάρους) είτε χυμούς φρούτων ή λαχανικών, ημίπαχο ή άπαχο γάλα. Επίσης θα πρέπει να αναφέρουμε πως το επαγγέλμα που ακολουθούμε καθώς και διάφορα στάδια της ζωής μπορεί να σχετίζονται με αυξημένες ανάγκες του σώματος μας για υγρά και νερό. Για παράδειγμα σε επαγγέλματα όπου υπάρχει έντονη σωματική άσκηση, πχ στους γυμναστές, οικοδόμους, και σε χειρωνακτικές εργασίες όπου υπάρχει έντονη εφίδρωση καθώς και κατά την περίοδο του θηλασμού όπου υπάρχει έντονη παραγωγή γάλακτος από του μαστούς, η ποσότητα κατανάλωσης υγρών πρέπει να ξεπερνά τα 3 λίτρα την ημέρα.
Όσον αφορά τα παιδιά, είναι απαραίτητο να καταναλώνουν υγρά και ειδικότερα νερό κατά την διάρκεια των γευμάτων και ενδιάμεσα από αυτά. Ο γενικός κανόνας για ένα παιδί 1-5 ετών είναι να του παρέχουμε 6-8 ποτήρια υγρών την ημέρα. Μεγαλύτερη ποσότητα υγρών ενδεχομένως να χρειάζεται εφόσον το παιδί είναι αρκετά δραστήριο ή κατά την διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών. Κατάλληλα υγρά για την παιδική ηλικία θεωρούνται το νερό, το γάλα (πλήρες μέχρι την ηλικία των 2 ετών και ημίπαχο από την ηλικία των 2 ετών και έπειτα) και οι φυσικοί χυμοί φρούτων.

Βρύσης ή εμφιαλωμένο;
Τόσο το εμφιαλωμένο όσο και το νερό βρύσης είναι εξίσου ασφαλή για κατανάλωση. Υπάρχουν, ωστόσο, κάποιοι παράγοντες που πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη μας:
1. Κόστος: Το εμφιαλωμένο νερό δεν παρέχεται δωρεάν και έτσι δεν είναι προσιτό σε χαμηλά κοινωνικοοικονομικά πληθυσμιακά στρώματα.

2. Γεύση: Πολλοί άνθρωποι προτιμούν το εμφιαλωμένο νερό καθώς αναφέρουν πως το καταναλώνουν με μεγαλύτερη ευκολία από το νερό της βρύσης, ενώ άλλοι προτιμούν την χρήση λεμονιού για να κάνουν πιο ευχάριστη την γεύση του νερού της βρύσης.

3. Φθόριο: Πολλά εμφιαλωμένα νερά δεν είναι φθοριομένα και αυτό είναι ένα σημαντικό θέμα ιδιαίτερα  για την υγεία των δοντιών στα παιδιά και τους εφήβους.
Όταν το εμφιαλωμένο νερό δεν είναι εμπλουτισμένο με μεταλλικά άλατα (πχ. ασβέστιο) δεν παρέχει παραπάνω οφέλη από το νερό βρύσης ενώ μπορεί να έχει ένα αρνητικό αντίκτυπο για το περιβάλλον καθώς εμπεριέχεται σε πλαστικά μπουκάλια. Από την άλλη μεριά σύμφωνα με τον Αμερικανικό Σύλλογο η αυξημένη παραγωγή εμφιαλωμένου νερού (πχ ανθρακούχα νερά) έχει ως θετικό αποτέλεσμα την αύξηση της κατανάλωσης νερού (πχ επιλογή ανθρακούχου νερού με τα γεύματα) εις βάρους της κατανάλωσης αναψυκτικών.

Τα… «άλλα νερά»
Εκτός από το εμφιαλωμένο νερό και το νερό της βρύσης, στο εμπόριο κυκλοφορούν και άλλα είδη νερού, όπως το ανθρακούχο και τα νερά που είναι εμπλουτισμένα με διάφορα θρεπτικά συστατικά και μεταλλικά στοιχεία.
Τα ανθρακούχα νερά περιέχουν την ίδια ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα με αυτήν που είχαν από την πηγή που συλλέχθηκαν. Τα νερά που εμπλουτίζονται με διάφορα μεταλλικά στοιχεία όπως το ασβέστιο, έχουν αυξημένο κόστος αγοράς, ωστόσο η κατανάλωσή τους μπορεί να είναι πολύ ωφέλιμη ιδιαίτερα σε ηλικίες που αυξημένες ποσότητες λήψης ασβεστίου είναι απαραίτητες (π.χ. γυναίκες στην εμμηνόπαυση).

Αφυδάτωση
Η αφυδάτωση προκαλείται μέσω της απώλειας υγρών από το σώμα μας λόγω του ιδρώτα, της έκκρισης δακρύων, της παραγωγής ούρων και κοπράνων. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται το καλοκαίρι όπου λόγω της αυξημένης θερμοκρασίας του περιβάλλοντος προκαλείται έντονη εφίδρωση. Επίσης σε κλινικές καταστάσεις όπου επικρατεί πυρετός, διάρροια και εμετοί είναι πολύ πιθανόν να προκληθεί αφυδάτωση. Τα κύρια συμπτώματα της αφυδάτωσης είναι δίψα, μειωμένη συχνότητα ούρησης, ξηρό δέρμα, έντονη κούραση, πονοκέφαλοι, και ζαλάδες.
Η πρόσληψη υγρών και ειδικότερα νερού σε ποσότητα 8-10 ποτήρια την ημέρα είναι απαραίτητη για την πρόληψη της αφυδάτωσης. Η πρόσληψη υγρών θα πρέπει να αυξάνεται σε θερμές περιόδους του χρόνου και σε καταστάσεις όπου υπάρχει έντονη σωματική δραστηριότητα. Ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δίνεται στην πρόσληψη υγρών και ροφημάτων που εμπεριέχουν αλκοόλ ή καφεΐνη καθώς οι ουσίες αυτές αυξάνουν την διούρηση και μπορεί να προκαλέσουν αφυδάτωση εφόσον λαμβάνονται σε αυξημένες ποσότητες.

Επιστημονική Βιβλιογραφία:

1. Nestle,M. Διατροφή στην κλινική πράξη, εκδόσεις Παρισιανός.
2. Shirreffs, S. M. (2005). "The importance of good hydration for work and exercise performance." Nutrition Reviews 63(S14-21).
3. Ritz, P. and G. Berrut (2005). "The importance of good hydration for day-to-day health." Nutrition Reviews 63(S6-13).
4. Manz, F. and A. Wentz (2005). "The importance of good hydration for the prevention of chronic diseases." Nutrition Reviews 63(S2-5).
5. FDA: US Food and Drug Administration: Bottled Water Everywhere: Keeping itSafe.http://www.fda.gov/ForConsumers/ConsumerUpdates/ucm203620.htm#TypesofBottledWater.
6. American dietetic association. Eat right. http://www.eatright.org/Media/content.aspx?id=1520&terms=water

ΠΗΓΉ: www.dietmet.gr